Ik merk vaak dat ik afwezig ben als er iets gebeurt waardoor ik ineens weer bij de harde realiteit ben. Wat zijn signalen dat je afwezig bent en wat kun je daar aan doen?
Het werkgeheugen van een goudvis
Vanochtend maakte ik ontbijt klaar toen de havermout op was. Vervolgens liep ik richting de kast om een nieuw pak havermout te pakken. Op de terugweg liep ik langs de wc en ik ga even een plasje plegen. Als ik terug kom in de keuken zie ik dat ik bezig ben met het maken van de havermout. Alleen waar is dat pak havermout dat ik net gehaald heb..? Ah, dat staat voor de wc op een tafeltje. Op dit soort momenten lijkt het alsof ik het werkgeheugen heb van een goudvis. Een goudvis is als hij aankomt bij de ene kant van de vissenkom alweer vergeten dat hij net aan de andere kant van de kom was.
Op deze manier merk ik dat ik er even niet bij ben met mijn aandacht. Mijn gedachten zijn dan ergens anders. En dan doe je soms de raarste dingen.
Recentelijke voorbeelden.
- Ik haal de was uit de droger. Deze blijkt niet helemaal fris te ruiken. Bij nader inzien ben ik vergeten om de wasmachine aan te zetten. Ik heb ongemerkt de vuile was in de droger gedaan zonder dat de wasmachine is aan geweest. Ik ben vergeten de startknop in te drukken nadat ik de was in de machine heb gedaan.
- Na school zegt mijn dochtertje: “papa, je hebt wéér de verkeerde boterhammen in mijn trommeltje gedaan”. ’s ochtends smeer ik het brood voor mijn kinderen. Mijn dochtertje heeft twee boterhammen en mijn zoontje vier. Ik heb vier boterhammen in het broodtrommeltje van mijn dochter gedaan en twee in het broodtrommeltje van mijn zoontje.
- Ik merk op dat het saldo op mijn OV chipkaart wel heel snel opgaat. Bij het controleren van het reisoverzicht van mijn ov chipkaart zie ik dat ik vaak vergeet uit te checken, waardoor er ongemerkt saldo wordt afgeschreven. Bij het verlaten van het station loop ik blijkbaar als een zombie verzonken in gedachten door de poortjes. Gelukkig heb ik er wat op gevonden om deze gewoonte af te leren.
- Ik kijk uit het raam van de trein en zie dat ik op het verkeerde station ben aangekomen.. Bij nader inzien ben ik vergeten over te stappen. Normaal neem ik de sneltrein waarbij ik niet over hoef te stappen, maar nu ik de stoptrein heb en over moet overstappen gaat het meteen fout.
- Ik ben een simpel verhaaltje aan het voorlezen voor mijn kinderen voor het slapengaan. Als ik klaar ben denk ik: waar ging het verhaal eigenlijk over. Ik was afwezig tijdens het lezen, en kan blijkbaar voorlezen zonder de inhoud tot met te laten doordringen.
Missen wat je aan het doen bent
En dit zijn dat nog voorbeelden waarbij je later merkt dat je er niet bij was met je gedachten. Als je er op gaat letten, en dat doe ik, merk je dat je verschrikkelijk vaak met je gedachten heel ergens anders bent dan daar waar je bent. Dat is niet altijd zo erg, een beetje dagdromen op z´n tijd is vast prettig. Maar het wordt vervelend als je dingen vergeet en je gedachten telkens worden weggetrokken bij hetgeen je aan het doen bent. Het is jammer als je iets leuks aan het doen bent en je gedachten zijn ergens anders. Je mist feitelijk een deel van wat je aan het doen bent.
Aandacht testen
Het is heel moeilijk, ten minste voor mij wel, om je aandacht ergens volledig bij te houden. Probeer maar eens om je aandacht niet af te laten dwalen en je volledig te concentreren op je omgeving en seconde voor seconde te volgen wat er gebeurt. Doe daarvoor het volgende testje:
Stop met lezen en kijk voor je uit. Probeer alleen aandacht te hebben voor je omgeving en alles op te merken van moment tot moment. Duidelijk? Go!
En hoe lang houd je dat vol?
Na een aantal seconden zullen onherroepelijk de eerste gedachten zich weer aandienen. Voor je het weet ben je er niet meer bij.
Nooit aanwezig
Er zijn veel mensen die feitelijk nooit volledig aanwezig zijn doordat ze altijd met hun aandacht ergens anders zijn. Dan wordt het lastig om sturing te geven aan je leven. Als je niet volledig aanwezig bent zal dat inhouden dat je moeilijk juiste keuzes kan maken, je mist dan de aandacht om een bewuste keuze te maken.
Aandacht oefenen
Je kunt leren om je vermogen tot concentratie te verbeteren. Eén van de manieren om dat te doen is meditatie. Feitelijk leer je hierbij om je aandacht erbij te houden en niet af te dwalen in gedachten. Maar het kan ook op andere manieren. Probeer als informele oefening maar eens een dag overal je aandacht bij te houden en kijk eens wat je opmerkt. Als je dit goed doet gaat een wereld voor je open.
